Taniec na Wysokości 🧗♀️
2023
Performans „Taniec na wysokości” autorstwa Barbary Gryki czerpie z elementów kultury regionalnej Pomorza, w połączeniu ze sportem ekstremalnym – wspinaczką. To taniec balansujący na granicy przeciwległych światów: mocy mięśni, zręczności w bliskim kontakcie ze stabilną bazą masywnego budynku, dawnego bunkra – w połączeniu ze zwiewnym ruchem wykonywanym w powietrzu, w kobiecej bliskości, intymności gestów.
Barbara Gryka zaprosiła do współpracy dwie performerki: Monę Renę Górską oraz Karolinę Hryniewicką, członkinie Klubu Wysokogórskiego Trójmiasto. Na ścianie Bunkra przy ulicy Olejarnej 3 w Gdańsku – Śródmieściu, artystki odtworzą układ choreograficzny zaczerpnięty z figur tanecznych ludowych tańców kaszubskich. Intymny kontakt dwóch performerek oraz ich dialog poprzez taniec, zamanifestują siłę kobiet i ich obecność we wspinaczce sportowej. Autorka wraz z performerkami pragną stworzyć wielowymiarowy obraz współczesnej kobiecości, w połączeniu ich różnych modeli i jakości. Kobiecości, reprezentowanej z jednej strony przez tańce regionu, niosące przekaz o tradycji, wieloletniej spuściźnie przekazywanej z pokolenia na pokolenia, przypisaniu konkretnych roli oraz wizerunku obu płci w tańcu, oraz z drugiej – poprzez zaznaczenie udziału kobiet w świecie wspinaczki sportowej, niosącej ze sobą jakości sprawczości, siły, ryzyka, adrenaliny i drogi indywidualizmu wybieranej ścieżki.
Performans ma także stanowić znaczący gest wobec architektury, podkreślając siłę i władzę, ale także przypominać o tym, jaka powinna być architektura – taktylna, bliska człowiekowi, szyta na jego miarę. Ruch performerek jest manifestem, obnażającym negację podstawowego przeznaczenia budynków, czyli funkcjonalności i użyteczności, mającej wydobywać podmiotowość użytkownika. Wspinaczka po ścianie budynku – dawnego bunkra, przekształconego i funkcjonującego obecnie jako klub – ma ukazać go tylko jako martwą bryłę, przeszkodę, monument którego wnętrze utraciło swoją pierwotną funkcję stając się pomnikiem dawnego porządku, dawnych ideologii i struktur.
W performansie artystka zwróci się także ku lokalnej tradycji kostiumów obecnych na Kaszubach. Stworzone przez Monę Renę Górską stroje do performansu wywodzą się z inspiracji kolorowymi sukniami, ozdabianymi błyskotkami gorsetami, sztucznymi kwiatami wpinanymi we włosy, wstążkami, haftami, koralami i nieskazitelnie białymi koronkami, w połączeniu z praktycznymi aspektami strojów wspinaczkowych, uprzężami, linami, karabińczykami. Układ choreograficzny czerpie natomiast z elementów tańców kaszubskich, taki jak m.in.: „Marëszka”, wywodząca się od „tańców” żeglarzy; wzorowany na „tańcach” skandynawskich; tańczy się go w kręgu parami; „Dzëk” – „taniec”, którego rybacy nauczyli się od korsarzy; jest dziki i gwałtowny; tańczą go tylko mężczyźni; „Szewc” – podstawą układów tanecznych jest naśladowanie pracy szewca takiej jak szycie i wbijanie ćwieków; tańczony w parach; „Wôłtôk” – taniec morski ; rękami podkreśla się ruch fal morskich oraz ciałem obrazuje się wiry wód, „Òwcôrz” – taniec wywodzący się z obrzędów „powitania wiosny”.
Centrum Sztuki Współczesnej „Łaźnia”, Gdańsk (PL)
Bunkier, ul. Olejarna 3, Gdańsk
14.09.2023
18.00–18.30
performerki: Mona Rena Górska, Karolina Hryniewicka
stroje: Mona Rena Górska
muzyka: Alex Banaszkiewicz
asekuranci: Maciej Przedpełski, Janusz Wolny
konsultacje movement director: Patryk Dariusz Gacki
tatuaże: Justyna Winiecka
grafika: Tomasz Stelmaski
kuratorki: Lila Bosowska, Aleksandra Księżopolska
partnerzy projektu: Bunkier, Klub Wysokogórski Trójmiasto